Қос диплом жүйесі бір уақытта екі ЖОО екі диплом алуға мүмкіндік беретін жоба.
Қазіргі таңда жоғары білім алудың жаңа мүмкіндіктерінің бірі – екі диплом алу бағдарламалары. Бұл жүйе студенттерге бір мезгілде екі жоғары оқу орнында білім алып, түйінінде екі мемлекеттен немесе екі түрлі университеттен диплом иеленуге жол ашады. Мұндай бағдарлама студенттердің академиялық көкжиегін кеңейтіп қана қоймай, болашақтағы мансаптық мүмкіндіктерін арттырады. Себебі, халықаралық деңгейде мойындалған екі диплом түлектің еңбек нарығында бәсекеге қабілеттілігін еселейді.
Екі дипломдық бағдарламаларда студенттер әдетте алғашқы жылдарды өз еліндегі университетте өткізсе, келесі курстарын серіктес шетелдік оқу орнында жалғастырады. Бұл оларға түрлі білім беру жүйесін көріп, жаңа тәжірибе жинауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, студенттер шетел тілін жетік меңгеріп, басқа елдің мәдениетімен етене танысады. Мұндай тәжірибе жастарды ашық ойлы, жан-жақты тұлға болуға жетелейді.
Қазақстанда мұндай бағдарламалар негізінен ұлттық университеттерде ғана жүзеге асырылады. Мәселен, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ, Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ, Абай атындағы ҚазҰПУ сияқты ірі ұлттық жоғары оқу орындары шетелдік университеттермен әріптестік орнатып, студенттерге қос диплом алуға жағдай жасап отыр. Бағдарлама арқылы жастар Германия, Франция, Түркия, Корея, Қытай және Ресей университеттерінде білімін жалғастыра алады. Бұл өз кезегінде қазақстандық студенттердің халықаралық аренаға еркін шығуына жол ашады.
Сонымен бірге, студенттер бағдарлама туралы толық ақпаратты университеттің халықаралық қатынастар бөлімі немесе халықаралық ынтымақтастық департаментінен ала алады. Әдетте осы бөлімдер шетелдік серіктес университеттермен байланыс орнатып, студенттерге қабылдау шарттарын, құжат тапсыру мерзімін және оқу барысын түсіндіреді. Университет сайттарында арнайы «Халықаралық бағдарлама» немесе «Қос диплом» бөлімі де бар, ол арқылы талапкерге қажетті мәліметпен танысуға мүмкіндік туады.
Екі дипломдық бағдарлама тек оқу үдерісімен шектелмейді. Студенттер ғылыми-зерттеу жобаларына қатысып, халықаралық конференцияларда баяндамалар жасап, академиялық мобилділік тәжірибесін кеңейте алады. Кейбір түлектер шетелдік университетте қалып, магистратура немесе докторантура бағдарламасын жалғастыруға мүмкіндік алады. Ал елге қайтып келген жағдайда да, олардың дипломдары жұмыс берушілер тарапынан жоғары бағаланады.
Мұндай бағдарламалар студенттің бойында дербестік пен жауапкершілікті қалыптастырады, себебі ол жаңа ортаға бейімделіп, өзін-өзі дамытуға үйренеді. Сонымен қатар, жастардың кәсіби желісі кеңейіп, болашақта халықаралық әріптестік орнатуға негіз қаланады. Екі диплом алған түлектер халықаралық компанияларда жұмыс істеуге немесе мемлекеттік қызметте шетелдік тәжірибесін қолдануға мүмкіндік табады. Бағдарлама түлектерінің көбі тіл үйрену деңгейін жаңа деңгейге көтеріп, бірнеше тілде еркін сөйлей алады. Бұл олардың кәсіби де, жеке өмірінде де үлкен артықшылық береді.
Екі диплом алу бағдарламалары – заманауи білім беру саласындағы ең тиімді және болашағы зор бастамалардың бірі. Бұл жүйе студенттердің тек кәсіби білімін емес, өмірлік тәжірибесін де байытып, олардың жаһандық деңгейде ойлауына жол ашады. Екі елдің дипломына ие болған түлектер – тек Қазақстанға ғана емес, әлемдік қоғамдастыққа қажет, жаңа буынның білімді де бәсекеге қабілетті өкілдері.