ТҮРКІСТАН: Өңірдегі жобаларға 6,9 млрд теңгеден астам инвестиция тартылған

Түркістан облысы – Ұлттық жобаны іс жүзінде іске асыруды бастаған елдегі алғашқы өңір, деп хабарлайды ERNUR.KZ.

Түркістан облысы – өңірлерінің ішінде Ұлттық жобаны іске асыруды бастаған алғашқы аймақ. Өңірдегі жобаларға тартылған жалпы инвестиция көлемі 6,9 млрд теңгеден астам. Бұл көрсеткіш облыстың әлеуметтік-экономикалық дамудың қозғаушы күші әрі энергетика мен инфрақұрылым саласына озық шешімдерді енгізудің орталығы ретіндегі мәртебесін айқындайды.

ҰЛТТЫҚ ЖОБА: СТРАТЕГИЯЛЫҚ МАҚСАТ

Энергетика мен инфрақұрылым саласындағы Ұлттық жоба – бұл коммуналдық желілерді жаңғыртуға бағытталған ауқымды мемлекеттік бастама. Оның негізгі бағыттары – сенімді энергиямен қамтамасыз ету, цифрлық инфрақұрылымды дамыту, «жасыл» технологияларды енгізу және халықтың өмір сүру сапасын арттыру.

ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫ – КӨШБАСШЫ ӨҢІР

Ұлттық жобаны іске асырудағы Түркістан облысының көшбасшылығы кездейсоқ емес. Бұл – демографиялық өсімі жоғары әрі Қазақстан экономикасы үшін стратегиялық маңызы бар, ең қарқынды дамып келе жатқан өңірлердің бірі. Энергия тұтынудың жедел өсуі мен инфрақұрылымды кешенді жаңғыртудың қажеттілігі өңірді елде алғашқы болып Ұлттық жобаны іс жүзінде бастаған аймаққа айналдырды.

Мемлекеттің қолдауы мен бизнестің белсенді қатысуы бастаманы басқа облыстарға қарағанда ертерек бастауға мүмкіндік берген негізгі факторлар болды.

МЕМЛЕКЕТ ПЕН БИЗНЕСТІҢ ЫНТЫМАҚТАСТЫҒЫ

Бұл – бүгіннің өзінде Қазақстанның оңтүстігіндегі миллиондаған тұрғынның өмірін өзгертетін нақты жобалар. Жаңа электр жеткізу желілерінің құрылысы, тозған сымдарды ауыстыру, заманауи технологияларды енгізу және ауылдық елді мекендердегі желілерді қайта жаңғырту – мұның бәрі энергиямен қамтамасыз етудің сапасы мен сенімділігін арттыруға бағытталған нақты қадамдар.

Бастамалар «Қазақстан коммуналдық жүйелері» компаниялар тобы мен оның еншілес компаниясы «Оңтүстік Жарық Транзиттің» қатысуымен жүзеге асырылуда. Бұл кәсіпорындар тек инвестиция құйып қана қоймай, өңірдің энергетикалық жүйесін басқарудың жаңа стандартын қалыптастыруда. Компания электр энергиясын есепке алудың автоматтандырылған жүйелерін, цифрлық сервистерді белсенді енгізіп, электр жеткізу желілерін мен трансформаторлық қосалқы стансаларды жаңартып жатыр. Әсіресе ауылдық аудандарға ерекше назар аударылуда, себебі мұндағы желілерді жаңғырту халықтың өмір сүру сапасына және шағын және орта бизнестің дамуына тікелей ықпал етеді.

Бүгінде «Қазақстан коммуналдық жүйелері» компаниялар тобы мен «Оңтүстік Жарық Транзит» Түркістан облысындағы Ұлттық жобаның негізгі операторларының бірі ретінде оның тұрақты әрі нақты жүзеге асырылуын қамтамасыз етіп отыр. Бұл – бизнестің инвестициялар, инновациялар мен әлеуметтік жауапкершілікті үйлестіре отырып, оң өзгерістердің қозғаушы күшіне айнала алатынының айқын үлгісі.

«Түркістан облысында құны 6,9 млрд теңгеден асатын Ұлттық жоба мен «Тарифті инвестицияға айырбастау» бағдарламасының аясындағы жобалар жүзеге асырылуда. Өңір елде бірінші болып сөзден іске көшіп, мемлекет пен бизнестің күш біріктіруі миллиондаған тұрғынды сенімді энергиямен қамтамасыз етіп, өркендеуге берік негіз қалатынын көрсетті», — деді Сабырғали Идрисов , «Қазақстан коммуналдық жүйелері» компаниялар тобының бас директоры.

«Бүгін біз Түркістан облысының 12 ауданында шамамен 90 км электр желілерін реконструкциялап, жаңа буындағы жоғары температураға төзімді сымдарды енгізіп жатырмыз. Бұл келесі онжылдықтарға энергия шығынын азайтуға және сенімді электрмен жабдықтауды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді», — деп атап өтті «Оңтүстік Жарық Транзит» ЖШС бас директоры Айдар Махамбет.

АУҚЫМДЫ ЖАҢҒЫРТУ

Ұлттық жоба мен «Тарифті инвестицияға айырбастау» бағдарламасы нақты іс жүзінде жүзеге асырылуда. Түркістан облысында құны 6,9 млрд теңгеден асатын ірі инфрақұрылымдық жаңғырту жобалары жүзеге асырылып жатыр. Бұл жай сандар емес, нақты іс-шаралар: сымдар жаңартылып, жаңа тіректер орнатылып, заманауи электр желілері жүргізілуде.

«ТАРИФТІ ИНВЕСТИЦИЯҒА АЙЫРБАСТАУ» БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ НӘТИЖЕЛЕРІ

Түркістан облысы Төлеби ауданында 110 кВ желілеріндегі ескі сымдарды ауыстыру жұмыстары

Инвестиция көлемі 418,7 млн теңгені құрап отыр. 31 тіректің 10-ы орнатылды, ал жаңартылған желінің алғашқы километрлері тұрғындарға тұрақты электрмен қамтамасыз етуді қолжетімді етуде. Жұмыстардың аяқталуы 2025 жылдың қазан айына жоспарланған. Шаруа таңғы 4:00-ден 8:00-ге дейін, яғни аз тұтыну уақытында тындырылуда. Бұл тәсіл ірі жаңғыртуды тұрғындар мен бизнеске кедергісіз, күнделікті өмірді бұзбай жүргізуге мүмкіндік береді.

Түркістандағы «Орталық» және «Яссы» қосалқы станциялары арасындағы жаңа электр желісі

Бұл облыстағы ең ірі жобалардың бірі — құны шамамен 3,8 млрд теңге. Жаңа 110 кВ желісі Түркістандағы ең ірі «Орталық» қосалқы станциясынан «Яссы» станциясына дейін созылмақ. Қазір мердігер геодезиялық жұмыстар жүргізіп жатыр, жобаны аяқтау 2026 жылдың ақпанына жоспарланған. Бұл жоба энергетикалық сенімділікті күшейтіп, облыс орталығына қосымша «артерия» құрады.

Түркістан облысы Ордабасы ауданындағы 110 кВ желіні реконструкциялау жұмыстары 110 кВ әуе электр желісіндегі сымдарды ауыстыру жұмыстары басталып, бұған 328,2 млн теңге инвестиция салынды. 33 км желіден 15 км-ы тартылды. Жаңғыртудан кейін желінің өткізу қабілеті артып, оның тұрақтылығы күшейеді.

2025–2026 ЖЖ ҰЛТТЫҚ ЖОБА

Түркістан облысындағы таратушы желілерді реконструкциялау

Бұдан бөлек, төмен кернеулі желілерді өзіндік оқшауланған сымды қолдану арқылы ауқымды жаңарту жұмыстары жүргізілуде. Нәтижесінде Жетісайдан Түлкібасқа дейінгі ондаған елді мекен жаңа заманауи желілерге қол жеткізеді. Мыңдаған отбасылар үшін бұл апаттардың азаюын, кернеудің тұрақтылығын және тұрмыстағы жайлылықты қамтамасыз етеді.

Жұмыстар жалпы ұзындығы 89,8 км болатын 31 нысанды қамтиды. Инвестиция көлемі 1,5 млрд теңгені құрайды.

Жоба облыстың 12 ауданында бірден жүзеге асырылуда: Арыс ауданында – 11,6 км, Мақтаарал ауданында – 2,5 км, Бәйдібек ауданында – 6,3 км, Жетісай ауданында – 10,5 км, Қазығұрт ауданында – 2,3 км, Кентау қаласында – 4,7 км, Ордабасы ауданында – 12,2 км, Отырар ауданында – 8,4 км, Созақ ауданында – 8,2 км, Төлеби ауданында – 6,5 км, Түлкібас ауданында – 14,9 км және Шардара ауданында – 1,2 км.

Сымдарды инновациялық сымдарға ауыстыру

35 кВ кернеулі «Қайтпас – XXI Партсъезд» электр желісінде жаңа буындағы жоғары температураға төзімді сымдарды енгізу жобасы іске асырылуда. Жобаның жалпы құны – 940,7 млн теңге. Мұндай сым жоғары жүктемелерге төтеп береді және жаңа желілер салмай-ақ желінің өткізу қабілетін айтарлықтай арттыруға мүмкіндік береді.

Жоба тек Шымкент қаласы үшін ғана емес, Түркістан облысы үшін де маңызды: желі өңірлер шекарасынан өтеді, және кейбір аудандар дәл осы желіге қосылған. Сәйкесінше бұл жаңғырту екі аймақтың бірдей электрмен жабдықталуын нығайтып, Қазақстанның оңтүстігінің дамуына үлес қосады деген сөз. Жұмыстардың аяқталуы 2026 жылдың қаңтарына жоспарланған.

ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ БАҒДАРЛАМАСЫ

Ұлттық жобадан бөлек, «Оңтүстік Жарық Транзит» көлемі 5,3 млрд теңгені құрайтын өз инвестициялық бағдарламасын жүзеге асыруда. Қаражат қосалқы станцияларды жаңартуға, жаңа желілер салуға және цифрлық технологияларды енгізуге бағытталады.

Тек 2025 жылдың сегіз айында компания жылдық жоспардың 88%-нан астамын орындады: 84 трансформаторлық қосалқы станцияны жаңартты, 240 км-ден астам әуе және кабель желілерін тартты.

Бұл жобалар Ұлттық жобамен қатар жүргізіліп, оның тиімділігін арттырады. Негізгі бастамалардың қатарында – Ордабасы ауданының Төрткүл ауылындағы 35/10 кВ қосалқы станциясын заманауи 110/35/10 кВ форматқа ауыстыру, Отырар ауданында Шәуілдір мен Төрткүл арасындағы 110 кВ желісін салу және Отырар мен Ордабасы аудандары арасындағы ауданаралық желілерді дамыту.

Осының барлығы Түркістан облысының Ордабасы және Бәйдібек аудандарының тұрғындары, бизнесі мен өнеркәсібіне сенімді электрмен жабдықтауды қамтамасыз ететін жаңа энергетикалық каркас құрып, болашақ экономикалық өсімге негіз қалайды.

Бұл өзгерістер ҚР Энергетика министрлігінің және Түркістан облысы әкімдігінің қолдауы арқасында мүмкін болды. Қос тараптың бизнеспен стратегиялық серіктестігі аймақтың әлеуметтік-экономикалық дамуына жаңа мүмкіндіктер ашады.

Осылайша, Түркістан облысындағы жобаларға жалпы инвестиция көлемі 12,3 млрд теңгеден асты. 2026 жылға дейін электр желілерін салу және реконструкциялау бойынша ірі жобалар аяқталып, қуат тапшылығы жойылып, өңір энергетикасы жаңа деңгейге көтерілетін болады. 2025–2029 жылдарға арналған Ұлттық жоба аясында өңірге 60 млрд теңгеден астам инвестиция бағыттау көзделген.

Айта кеткен жөн, бүгін Астанада «Энергетика және коммуналдық секторларды жаңғырту ұлттық жобасы: қазақстандық бизнес үшін мүмкіндіктер» атты конференция өтті, оған ҚР Премьер-министрінің орынбасары Қанат Бозымбаев қатысып, сала дамуының негізгі бағыттары талқыланды. Ерекше көңіл Түркістан облысына бөлінді.

Энергетикаға салынған инвестиция — экономиканың инвестициясы. Желілерді жаңарту Түркістан облысына болашақ экономикаға арналған энергетикалық каркас қалыптастырып, жаңа кәсіпорындарды іске қосуға, өндірісті кеңейтуге, инвесторларды тартуға және өңірдің дамуына қуатты серпін беруге мүмкіндік береді.

Түркістан облысы мемлекет, бизнес және қоғамның синергиясы энергетика саласында ауқымды реформаларды қысқа мерзімде іске қосуға қабілетті екенін дәлелдеді. Ұлттық жобаны алғашқылардың бірі болып нақты жүзеге асыра бастаған өңір Қазақстанның басқа аймақтары үшін үлгі: инвестициялар, жаңғырту және сенімді электрмен қамтамасыз ету — бұл тұрақты болашаққа және азаматтардың сапалы өміріне апарар жол.