Галактикадағы гамма-жарылыс Жердегі атмосфераның жоғары қабатын зақымдап кеткен

0
2 052

Ғалымдардың айтуынша, бұл бұрын-соңды болмаған ең күшті жарылыс.


Галактикадағы гамма-жарылыс Жердегі атмосфераның жоғары қабатын зақымдап кеткен

ERNUR.KZ. Шамамен екі миллиард жыл бұрын Құс жолынан алыс орналасқан галактикада, электромагниттік спектрдің кез келген толқынының ең көп энергиясын қамтитын гамма-сәулелердің жарылып, қуатты жарылыс пайда болған, деп жазады stan.kz.

Бұл толқындар ғарышты тесіп өтіп, өткен жылы Жерге жетті. Гамма-сәуленің жарылуы Жердің ионосферасында, плазма деп аталатын электр заряды бар газдарды қамтитын планетаның жоғарғы атмосферасының қабатын бұзып кетті.

Ғалымдардың айтуынша, бұл бұрын-соңды болмаған ең күшті жарылыс.

Ионосфера Жер бетінен шамамен 30–600 миль (50–950 км) биіктікте орналасқан және ғарыштың ең шетіне дейін созылады. Ол ғарыш вакуумы мен төменгі атмосфера арасындағы шекараны құруға көмектеседі.

Гамма-сәулелер Жер атмосферасына 2022 жылдың 9 қазанында шамамен 13 минут бойы енген. Оларды еуропалық ғарыш агенттігінің Интеграл (халықаралық гамма-сәулелерінің астрофизикалық зертханасы) ғарыштық обсерваториясы және Жерді айналып өтетін әртүрлі спутниктер ашқан.

Италиядағы L'Aquila университетінің ғарыштық ауа райын зерттеушісі және Nature Communications журналында жарияланған зерттеудің жетекші авторы Мирко Пиерсантидің айтуынша, гамма-сәулелер ионосфералық электр өрісінде күшті өзгерістер туғызды.

Ғалымдар 1960 жылдардан бері гамма-сәулелердің жарылыстарын, асқын жаңа жұлдыздарда бөлінетін энергияның жарылыстарын немесе екі нейтрондық жұлдыздың қосылуын өлшейді. Ғалымдардың айтуынша, өткен жылы күшті толқын шамамен 10 000 жылда бір рет Жерге жетеді.

Бұл гамма-сәуленің жарылысы Жердегі тіршілікке әсер етпесе де, су тасқынын туындатуы мүмкін.