Балқашта өткен Creative Eco DAY: мектеп оқушылары тұрақты болашақ жобаларын ұсынды

ERNUR.KZ. 2025 жылғы 20 қыркүйекте JasSpace жастардың интеллектуалдық-спорттық орталығында Creative Eco DAY шарасы өтті — бұл Балқаш қаласы мен Қоңырат ықшамауданындағы 10 мектептен келген 11–16 жас аралығындағы 60-тан астам оқушыны, сондай-ақ педагогтерді, сарапшылар мен бизнес өкілдерін біріктірген жарқын әрі шабытты оқиға болды.

Іс-шараның ұйымдастырушысы және демеушісі — «Коунрад» корпоративтік қоры, серіктесі — Орталық Азияның Тұрақты Даму Қоры Creative&Innovation Institute.

Біз – тұрақты ұрпақты қалыптастырамыз

Creative Eco DAY — мектеп оқушыларының эко-стартаптарын, шығармашылық идеяларын және Тұрақты даму мақсаттарына (ТДМ) жетуге бағытталған бірлескен жобаларын таныстыруға арналған ашық алаң болды.

Балқашта алғаш рет балалар көрермен емес, нақты шешімдердің авторы ретінде таныстырылды: олар командаларға бөлініп, пікір алмасып, прототиптер жасап, AI-иллюстрациялар салып, жобаларын қорғады — мұның бәрін ынта-жігермен және толықтай беріліп орындады.

«Мен алғаш рет осыншама адам алдында сөз сөйледім. Алғашында қорықтым, бірақ енді бұны жалғастырғым келеді!» — деді №12 мектептің қатысушысы.
«Біз – Жасыл планетада өмір сүргісі келетін ұрпақпыз», — деп атап өтті Қоңырат ықшамауданындағы 8-сынып оқушысы.

«Коунрад» корпоративтік қорының Басқарма мүшесі Виталий Логачёвтың айтуынша:
«Тұрақты дамуға және жастардың белсенді қатысуына бағытталған бастамаларды қолдау — біздің стратегиямыздың маңызды бөлігі. Мұндай жобалар саналы, белсенді және экологиялық жауапты ұрпақтың қалыптасуына ықпал етеді».

Балқаш пен Қарағандының жас креаторларының жобалары шабытты шеберлік-сабақтар мен әсерлі таныстырылымдар форматында ұсынылды

Әрбір қатысушы жай ғана идея авторы емес, нағыз спикер мен шабыттандырушы болды — оқушылар шағын шеберлік-сабақтар өткізіп, өз жобалары жайлы айтып, тәжірибесімен бөлісіп, құрдастарының сұрақтарына жауап берді.

Ұсынылған бастамалар қатарында:

• Диана Туганбаева — «Аквапоника: болашақтың мини-фермасы»
  Өсімдіктер мен балықты бір жүйеде — топырақсыз және аз шығынмен өсіру туралы шеберлік сабағы.
• Қайрат Мансұр — «Өсетін қарындаш»
  Пайдаланғаннан кейін отырғызуға болатын экологиялық кәдесыйдың таныстырылымы — одан райхан, жалбыз немесе гүл өсіруге болады.
  
  
• Илья Мызников — Қалдықтарды сұрыптауға арналған экологиялық үстел ойыны
  Қайта өңделген материалдардан жасалған өзіндік ойын арқылы қалдықтарды сұрыптау ережелерін интерактивті түрде көрсету.
• Тишбек Нурай — GeekFest Balkhash және өнер мен мәдениет курстарының ұйымдастырушысы
  Өз күшімен өңірде мәдени орта қалыптастырып жатқан жасөспірімнің тарихы.
• Даниал Рашид — Janaru стартапының тең құрылтайшысы (отандық фандоматтар)
  Пластик жинау және экологиялық әдеттерді монетизациялау шешімдерін мектеп оқушылары қалай әзірлеп жатқаны туралы шеберлік сабағы.
• Еркебаева Дильда — күн панельдері және халықаралық бағдарламаларға қатысу
  Жаңартылатын энергия және Junior Academy NYAS жобасына қатысу туралы әңгіме.
• Нечаев Платон — ертегілер және EcoPlaton Telegram-боты
  Ертегілер мен цифрлық технологиялар арқылы экологиялық ағарту. Боттың мүмкіндіктерін таныстыру.
• Аружан Ракишева — Speaking Club және экокино кештері
  Жасөспірімдерді табиғат үшін әрекет етуге, фильмдер талқылауға және сөйлесуге біріктіру үлгісі.
• Ким Дарина
• Умытчакова Аяжан
• Искакова Амина
• Қайрат Мансұр
• Чернышова Виктория
• Алсарұлы Ерғазы
• Грабовская Милана
• Марат Әди
• Саятұлы
• Жұмағазы Ажар
• Шорин Айхан
  
  
• Искакова Рамиза (№12 мектеп, Балқаш)
• Фромушкин Владислав (№10 мектеп, Балқаш)
• Темирова Диана (№10 мектеп, Балқаш)
• Ерманқызы Інжу (№15 мектеп, Балқаш)
• Мұрат Әльмира (№15 мектеп, Балқаш)
• Алғамжанова Сара (Абай атындағы №2 мектеп, Балқаш)
• Диана Туганбаева (№1 мектеп, Балқаш)
• Амина Искакова (№7 мектеп, Балқаш)
• Әбен Каусар (№25 мектеп, Қоңырат)
• Оралбековна Ксения (№17 мектеп, Балқаш)
• Чернышова Виктория (№4 мектеп, Балқаш)

Сондай-ақ, Балқаш қаласының креативтік индустрия өкілдері — Жангүл Ахат (Artes студиясы) және Ольга Малкова («От руки» студиясы) өз тәжірибелерімен бөлісті.

Creative Eco DAY аясында экологиялық тақырыптағы AI-иллюстрациялар байқауының көрмесі мен үздік 10 финалисті марапаттау рәсімі өтті. Жеңімпаздар:

Командалық жұмыс және жеңімпаздарды марапаттау

Іс-шара аясында PLATON 5D әдістемесі бойынша «Тұрақты әлемнің қаһармандары» атты командалық жоба жұмысы өтті — қатысушылар Тұрақты даму мақсаттарына (ТДМ) қол жеткізуге бағытталған мини-жобаларды жасап, оларды қазылар алқасы алдында қорғады.

Барлық қатысушыларға сертификаттар табысталды, ал үздік командалар бағалы сыйлықтарға ие болды.

Байқау жүлде қоры:

І орын — 100 000 ₸
ТДМ 10: «Мейірім көпірі»
Жеңімпаз команда:

ІІ орын — 70 000 ₸
ТДМ 13: «Климат сақшылары»

ІІІ орын — 50 000 ₸
ТДМ 3: «Денсаулық қорғаушылары»

Мектеп оқушылары өңірдің өзекті мәселелеріне батыл үн қатты — табиғатты қорғаудан бастап, салауатты өмір салтын насихаттауға, білім, мәдениет, қаржылық сауаттылық пен климаттық инновациялар саласындағы идеяларға дейін. Олардың жобалары — бұл шынайы командалық креатив, шабыт пен Балқашты және бүкіл Қазақстанды тұрақты, жасыл және болашақ ұрпақ үшін шабыт беретін елге айналдыруға деген ниеттің жемісі.

Ирина Харитонова, Creative&Innovation Institute директоры, Орталық Азияның Тұрақты Даму Қорының негізін қалаушы:

*«Бүгінгі жасөспірімдер — ертеңгі көшбасшылар. Тұрақты даму мақсаттары (ТДМ) бойынша ағарту — болашаққа жасалатын маңызды инвестиция. Бұл әсіресе экология, теңсіздік және мүмкіндіктерге қол жеткізу мәселелері өткір сезілетін өңірлер үшін өзекті. Балқаштағы мектеп оқушыларының жобалары 17 мақсатты жергілікті деңгейде қалай іске асыруға болатынын көрсетті — балалардың өз идеялары арқылы. Бұл “Таза Қазақстан” бастамасының жүзеге асырылуы және тұрақты дамуға ұлттық әрі жаһандық деңгейде өсіп келе жатқан назар аясында ерекше мәнге ие».

Creative Eco DAY Балқашта — оқушылар, сарапшылар мен бизнес арасындағы тірі диалог алаңы болды, және ол креативті идеялар мен тұрақты даму — бұл абстракциялар емес, әлемді өзгертуге қабілетті күш екенін дәлелдеді.