Қоғамдастық мәлімдемесі әлеуметтік желіде жарияланды.
ERNUR.KZ. Medsupportkz қауымдастығының ғалымдары мен дәрігерлері коронавирусқа қарсы қазақстандық вакцинаны алуға кеңес бере алмайтынын мәлімдеді, деп жазады Tengrinews.kz.
Қоғамдастық мәлімдемесі Telegram және Instagram-да жарияланды.
Толық мәтін:
"20 мамырда @healthcare.gov.kz ҚББ ҒЗИ бас директорының ғылым және коммерцияландыру жөніндегі орынбасары Ерғали Абдураимов қатысқан онлайн-дәріс өтті. Онда QazVac туралы қызық сұрақтарға жауап алдық. Дәріс барысында күмәндануға себеп болған бірнеше аспектілерді білдік. Олардың бірі - вирустың инактивация процесінде формальдегидті қолдану.
Формальдегидті вакциналарды өндіру үшін қолданудың үлкен тарихы бар. Ол тиімділігі мен қауіпсіздігін көрсетті. Алайда оның кемшіліктері бар. Әрбір вирустың формальдегидпен инактивациясы мұқият зерттелуі тиіс және әрбір вирус үшін белгілі бір зертханалық хаттама әзірленеді. Дәріс барысында инактивация процесінің температурасы, концентрациясы және ұзақтығы, вирусты тазарту және өсіру туралы сұрағанда, ешқандай ақпарат алған жоқпыз.
Формальдегид - нуклеин қышқылдарымен әрекеттесетін зат. Оның кемшілігі - ол вирустың қабығындағы ақуызды да өзгертеді - S-ақуыз. Вирустың мұндай өзгерістері иммундық жауап беру тиімділігіне әсер етуі мүмкін. Мысалы, зерттеулерде тиімділігін көрсеткен коронавирусқа қарсы вакцина өндірісінде формальдегидті қолданбаған. Біз формальдегид пен коронавирустың өзара әрекеттесуі туралы ғылыми әдебиеттерді іздедік, бірақ мәлімет жеткіліксіз. Бізде қазақстандық ғалымдардың да, халықаралық дереккөздердің де дерегі жоқ.
Сондай-ақ, дәріс барысында біз тиімділіктің 96 пайызы сероконверсия негізінде есептелгенін білдік - бұл вакцина салдырған еріктілерде пайда болған антиденелер саны. Мұнда бірнеше проблема болуы мүмкін. Біріншіден, антиденелер анықталған сынақтама туралы барлық ақпаратты және қандай бақылау қолданылғанын білмейміз. Екіншіден, қазақстандық ғалымдар мен дәрігерлер Qazvaq вакцинасын қолдануға кеңес берген жоқ. Антиденелердің болуы вирустан қорғауға кепілдік бермейді. Әлемдік тәжірибеге сәйкес (Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Sputnik V вакциналары), тиімділік - қандай да бір уақыт аралығында осы вакцинаны салдырған еріктілердің оң ПТР тесттерінің саны негізінде есептеледі. Бұл көрсеткіш вакцинаның инфекциядан қорғауға қабілетті екенін анық көрсетеді. Сондықтан антиденелер санына негізделген QazVac тиімділігін есептеу әдісі күмәнді".
"Біз бірнеше ай бойы әзірлеушілерді QazVac сынақтарының клиникалық кезеңдері бойынша деректер жариялауға шақырдық. Біз әрқашан отандық ғылымды қолдаймыз, алайда ғалым, дәрігер бола тұра статистикалық мәліметтердің толық болмауы, өндіріс процесі туралы ақпаратты ашудан бас тарту және қоғамда таралған басқа да ақпарат бізге осы вакцина туралы ғылыми ақпарат берілгенге дейін QazVac вакцинасын жаппай қолдануға кеңес беруге мүмкіндік бермейді".
