Ірі өнеркәсіптік кәсіпорындардың 60%-ы эмиссиялар мониторингінің автоматтандырылған жүйесіне қосылды

Оның айтуынша, Цифрлық трансформация картасы ведомствоның бақылау шараларының тиімділігін арттыруға, мемлекет пен бизнес арасындағы өзара іс-қимылды жақсартуға, уақытылы және тиімді басқару шешімдерін қабылдауға ықпал етеді.

Цифрландырумен қатар, министрлік халық үшін мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру және бақылау бойынша белсенді жұмыс жүргізуде. Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер Тізіліміне сәйкес ЭТРМ-не 30 қызмет бекітілген, оның ішінде электрондық нысанда 29 қызмет көрсетіледі. Айта кету керек, биыл «Ағаш кесу билетін беру» мемлекеттік қызметін толық автоматтандыру бойынша жұмыс жүргізілді. Жалпы, ағымдағы жылдың 11 айында 34 353 мемлекеттік қызмет көрсетілді, оның 96% - ы электронды түрде көрсетілді. Спикер енгізіліп жатқан цифрлық жобаларға толығырақ тоқталды.

«Бірінші жоба – Қоршаған орта мен табиғи ресурстардың жай-күйі туралы ұлттық деректер банкі. «Бірыңғай терезе» қағидаты бойынша көпфункционалды платформа Экологиялық қордың барлық инфрақұрылымына қол жеткізуді қамтамасыз етеді және мемлекет, табиғатты пайдаланушылар мен жұртшылық арасындағы толық өзара іс - қимылды қамтамасыз етеді», – деді вице-министр.

Жүйе ақпараттық қауіпсіздік талаптарына сәйкес барлық қажетті тексеруден өтті және өнеркәсіптік пайдалануға енгізілді. Платформа келесі компоненттерді қамтиды:

• Автоматтандырылған бақылау жүйесі;
• Өндірістік экологиялық бақылау;
• Қалдықтар мен көміртегі шығарындыларының мемлекеттік кадастрлары;
• Қоғамдық тыңдаулар;
• Ластаушы заттардың шығарындылары мен тасымалдану тізілімі.

Платформаның бірінші бағыты Министрліктің бақылау шараларын арттыруға бағытталған. ҚР Экологиялық кодексіне сәйкес жылына 500 және одан да көп тонна жалпы шығарындысы бар бірінші санаттағы объектілердің операторлары эмиссиялар мониторингінің автоматтандырылған жүйесін белгілеуге міндетті. Қазірдің өзінде ірі өнеркәсіптік кәсіпорындардың шығарындылары көздерінде ластаушы заттардың концентрациясын ұстап, деректер банкіне жіберетін арнайы датчиктер орнатылған. Әрбір 20 минут сайын деректерді жіберетін кәсіпорындардың шамамен 60%-ы жүйеге қосылған. Кәсіпорындардың 20% қосылу сатысында.

«Жүйе деректерді жинап қана қоймайды, ол бұзушылықты тіркеген кезде нақты уақыттағы талдауды ұсынады, атап айтқанда, белгіленген шектен асып кету, кейіннен жою шараларын қабылдау үшін мүдделі тараптарға автоматты түрде хабарлама жібереді. Сондай-ақ Ұлттық деректер банкіне ағымдағы жылдың басынан бастап табиғат пайдаланушылары өндірістік экологиялық бақылау есептілігінің барлық түрін жібереді. Бұл Экологиялық кодекстің нормалары мен талаптарын сақтауға бағытталған негізгі есептілік. Ағымдағы жылы үш тоқсанда 14 441 есеп камералдық бақылауға алынды. Алынған жедел және есептік деректер негізінде тәуекелдерді, жағымсыз оқиғалардың туындау ықтималдығын және олардың қоршаған ортаға әсерін анықтау мақсатында болжамды талдауды енгізу жоспарлануда. Қарапайым сөзбен айтқанда, экологиялық бақылаудағы тәуекелдерді басқару жүйесін автоматтандыру», – деп түсіндірді спикер.

Екінші бағыт кешенді экологиялық бағалау жүргізуге және басқарушылық шешімдер қабылдауға арналған. Қалдықтар мен көміртегі шығарындыларының мемлекеттік кадастрлары қалдықтарды орналастыру, олардың түрлері мен шығу тегі, сондай-ақ сақтау шарттары мен оларды пайдалану және залалсыздандыру технологиялары бойынша жүйеленген мәліметтерді қамтамасыз етеді.

Сонымен қатар парниктік газдар шығарындыларының көздері мен мөлшерін есепке алу, табиғат пайдаланушылары үшін белгіленген шекаралар шегінде сіңірулердің азаюы немесе ұлғаюы жүргізіледі. Осылайша, барлық экологиялық ақпаратты Бірыңғай цифрлық кеңістікте біріктіру экономиканың барлық саласындағы экологиялық дағдарыстарды талдау және болжау үшін жағдай жасайды, тиімді экологиялық саясатты қалыптастыру үшін басқарушылық шешімдерді ұсынады. Яғни, экологиялық әсерлердің алдын алу және олардың салдарымен күресу ғана емес.

«Үшінші бағыт барлық экологиялық ақпараттың ашықтығы мен қолжетімділігін қамтамасыз етеді. Қоғамдық тыңдаулар өткізуге өтініштерді қабылдау және өңдеу бойынша функционал іске асырылды. Олар азаматтарға экологиялық жобаларды іске асыру бойынша шешімдер қабылдауға қатысуға мүмкіндік береді. Ағымдағы жылы 6 081 қоғамдық тыңдау өткізіліп, 4507-ден оң шешім қабылданды. Ыңғайлы болу үшін қоғамдық тыңдаулар өткізу бойынша мобильді нұсқасын жасау жоспарлануда. Сондай-ақ ұлттық деректер банкі ластаушы заттардың шығарындылары мен тасымалы туралы ақпаратты қамтиды, бұл Орхус конвенциясы шеңберінде халықаралық шарттың міндеттемелерін орындау қағидатына сәйкес келеді», – деп түйіндеді спикер.