«Таза Қазақстан»: Қарағанды облысында ағаш көшеттері өсіріліп, орман алқаптары қалпына келтіріліп жатыр

Ормандарды қалпына келтіру – ҚР Президентінің тапсырмасын орындау жөніндегі ұлттық жобаның бір бөлігі – бүкіл ел бойынша екі миллиард ағаш отырғызу көзделген. Орман шаруашылықтарына, тәлімбақтарды жаңғыртуға және жасыл желектерді күту үшін жағдай жасауға ерекше назар аударылды.

Новодолинкадағы орман тәлімбағы белсенді жұмыс орталығына айналды. Оның аумағы 81 гектарды алып жатыр, оның 25-і – суармалы алқаптар, онда жыл сайын 1,3 миллионға жуық көшет өсіріледі. Негізгі тұқымдары – шағанжапырақты үйеңкі, бұтақшалы шегіршін және облыста жақсы орныққан қарағай. Биыл мұнда алғаш рет қайың, долана және итмұрын тұқымдары себілді.

– Біздің негізгі міндетіміз – Президенттің екі миллиард ағаш отырғызу жөніндегі тапсырмасын орындау. Сондықтан біздің әрбір қадамымыз дәл осыған бағытталған, – деп түсіндіреді орманды қалпына келтіру жөніндегі инженер Эдуард Крюков. – Біз жаңа алқаптарды игеріп, келесідей бұталарды өсіруді жоспарлап отырмыз: акация, алша, майқарағай, қарақат. Бұл климатқа бейімделген жеке отырғызу материалы болады.

Тәлімбақтың инфрақұрылымы дамып келеді: қызметкерлерге ыңғайлы болу үшін жаңа әкімшілік ғимарат, техникаға арналған ангар салынды, бейнебақылау жүйесі, жарықтандыру және 3D-қоршау орнатылды. Барабан үлгісіндегі жаңбырлату қондырғылары, трактор мен тиегіштер сатып алынды. Базада бүрлерді кептіруге арналған жабдығы бар орман тұқымы станциясы құрылды: бір тоннадан 10 килограмға дейін тұқым алынады.

Сондай-ақ, жаңа жоба – тамыр жүйесі жабық қарағай көшеттерін өсіру бойынша орман тәлімбағы кешенін құру дайындалуда. Мұндай көшеттерді бір жылдан кейін отырғызуға болады, ал олардың жерсінуі 90%-ды құрайды.

Кешен жылына миллион көшет шығарады деп жоспарлануда. Жаңартылған кешеннің маңызды бөлігі – жаңа орман өрт сөндіру станциясы. Бұрын өрт болған жағдайда көмек қаладан келген, енді ТЖ әрекет ету уақыты айтарлықтай қысқарды.

– Бізде төрт нысан қызмет көрсетуде: Новодолинкадағы орман тәлімбағынан бастап Шахтинск, Абай және Саран бағытындағы алқаптарға дейін, – дейді станция бастығы Жасұлан Сыздықов. – Енді біз төтенше жағдайларға дайынбыз.

2022 жылы өрт салдарынан 70 гектарға жуық орман жойылған Кирзавод-3, 4 ауданында ағаш егіп, алқапты қалпына келтіру жұмыстары жалғасуда.

Өткен жылы 88 гектарға 20 мыңнан астам ағаш егілді, ал биыл 44 мыңнан астам қарағай қосылады. Жұмыс мамыр айының ортасына дейін жалғасады.

Жас көшеттерді орман тәлімбағының және орман шаруашылығының қызметкерлері бақылайды.

– Өткен жылы көшет отырғызылғаннан кейін жаңбыр жауып, жаз жылы болды. Жерсінуі 70–80% құрады, – дейді орманшының көмекшісі Қуат Имақаев. – Бірақ биыл жаз ыстық болады деп күтілуде, сондықтан жақын арада көшеттерді суарып, келер жылы қалпына келтіру жұмыстарына дайындықты бастаймыз.

Биыл өңірде 440 гектар жерге екі миллионға жуық көшет егу жоспарланған. Жұмыстар қазірдің өзінде Шахтинск, Қарағанды және Теміртауда жүріп жатыр.