Дүниежүзілік психикалық денсаулық күні — бұл адамдардың менталды әл-ауқатының маңыздылығына назар аударуға бағытталған жаһандық бастама. Бұл жыл сайынғы шараның басты мақсаты — психикалық денсаулық туралы хабардарлықты арттыру, стигманы азайту және осындай қиындықтарға тап болған адамдарға қолдауды жұмылдыру.
Биылғы жылы, осы жаһандық бастама аясында, Шымкент қаласындағы «Ана мен Бала» орталығында емделушілерге арналған арнайы психологиялық тренинг өткізілді. Өңірдің денсаулық сақтау жүйесінде маңызды орын алатын бұл орталық пациенттердің тек физикалық емес, сонымен қатар психологиялық жағдайына да ерекше көңіл бөледі.
Басты іс-шара психолог У.К. Абдраимованың жетекшілігімен өткен «Мен және ауру» тақырыбына арналды. Бұл тіркес адамның емделу және сауығу процесіндегі пассивті емес, белсенді рөлін айқындайтын терең метафоралық мағынаға ие.
«Мен және ауру» тұжырымдамасы Авиценна мен Әбу әл-Фараж сияқты өткен дәуірдің ұлы дәрігерлерінің даналығымен үндеседі. Олардың еңбектері аурудың нәтижесі адамның өзі қандай жақты таңдауына байланысты екенін дәлелдейді: аурудың жағын (берілу) немесе емдеудің жағын (дәрігермен ынтымақтасу).
Тренингте Көтерілген Негізгі Идеялар:
- Ұстанымды Таңдау: Денсаулық үшін күрес кезінде пациент таңдау алдында тұрады: емделуге белсенді қатысу, медициналық персоналмен ынтымақтасу, тағайындалған емді қатаң сақтау (яғни, «дәрігердің» жағын алу); немесе немқұрайлылық танытып, күш салмай, ауруға берілу (яғни, «аурудың» жағын алу).
- Бірлескен Жеңіс: Оң нәтиже адам емдеу жағын таңдаған кезде мүмкін болады. Бұл жағдайда пациент пен дәрігер біртұтас командаға айналады, және олардың бірлескен күш-жігері дертті жеңу мүмкіндігін еселей түседі.
- Пассивтіліктің Қиындығы: Егер пациент аурудың жағын таңдаса, дәрігерге бірден екі қарсыласпен күресуге тура келеді: аурудың өзімен және адамның өз сауығуына деген енжар, ынтасыз көзқарасымен.
- Емдеудегі Адамның Мәні: Басты ой – адам медициналық манипуляциялардың жай ғана пассивті нысаны емес, қалпына келтіру процесінің белсенді, негізгі қатысушысы болып табылады. Оның ерік-жігері, көңіл-күйі және ынтымақтастығы – емдеудегі ең қуатты ресурс.
Тренинг барысында психолог У.К. Абдраимова тек теориялық материалды ұсынып қана қоймай, аудиториямен белсенді түрде қарым-қатынас орнатты. Жалпы топта да, жеке де сұрақ-жауап сессиялары ұйымдастырылды. Көптеген пациенттер үшін бұл өздерін мазалаған ішкі уайымдарын, қорқыныштарын және сұрақтарын айтуға мүмкіндік болды.
Шымкенттегі «Ана мен бала» сияқты орталықтарда өткізілетін мұндай іс-шаралар менталды денсаулық үшін өте зор маңызға ие. Олар пациенттерге ішкі ресурстарды табуға, ауруға деген қарым-қатынасын пассивтіктен белсенділікке өзгертуге және қолдау көрсететін қоғамдастықтың бір бөлігі ретінде сезінуге көмектеседі.


