2026 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы жинақтарынан жеке табыс салығы алынбайды: борыш жойылады

ERNUR.KZ. 2026 жылдан бастап қазақстандықтардың бұрын зейнетақы жинағынан шекті мөлшерден артық қаражатты алған кезде кейінге қалдырылған жеке табыс салығы (ЖТС) бойынша барлық берешегі жойылады, деп жазады stan.kz.

Зейнетақы жинақтарын шешу кезінде төленген салықты қайтару

Еске салайық, 2026 жылғы 1 қаңтардан бастап Қазақстанда жаңа ережелер күшіне енеді. Соған сәйкес, Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорынан (БЖЗҚ) зейнетақы жинақтарын алған азаматтар жеке табыс салығын төлеуден босатылады.

Осы күнге дейін зейнетақы жинағын алғанда ұсталған 10% салық кейбір азаматтарға қайтарылуы мүмкін. Ол үшін 2025 жылдың соңына дейін өтініш беріп, әлеуметтік осал топтардың біріне жататын растау керек.

БЖЗҚ кейінге қалдырылған жеке табыс салығы туралы не деді?

БЖЗҚ басқарма төрағасы, директорлар кеңесінің мүшесі Жанат Құрманов eGov.kz электронды үкімет сайтында жарияланған салымшының сауалына былай деп жауап берген.

"2026 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша біржолғы зейнетақы төлемдері (БЗТ) кезінде кейінге қалдырылған ЖТС бойынша барлық салық міндеттемелері Салық кодексінің 828-бабының 1-тармағына сәйкес автоматты түрде жойылады. Сондықтан кейінге қалдырылған ЖТС бойынша салық міндеттемелерін жою туралы қосымша өтініш берудің қажеті жоқ", – деп түсіндірді.

Яғни, 2026 жылға дейін зейнетақы жинақтарын шешкен кезде ЖТС төлеуді кейінге қалдырған азаматтарға ештеңе істеудің қажеті жоқ, берешек автоматты түрде жойылады.

Бұған дейін көптеген қазақстандықтар зейнетақы жинақтарын тұрғын үй немесе емделу мақсатында алған кезде 10% салықты бірден төлегенін хабарлаған болатын. Сонымен бірге, кейбір азаматтардың бұл соманы қайтарып алу құқығы бар.

Салықты кім қайтара алады?

Бұл тізім Қазақстан Республикасы Салық кодексінің 346-бабына сәйкес анықталған. Оған мыналар кіреді:
• I, II, III топтағы мүгедектігі бар адамдар;
• Мүгедектігі бар балалар;
• Мүгедектігі бар баланың (18 жасқа дейін) ата-аналары, қамқоршылары, қорғаншылары;
• Бала кезінен мүгедектігі бар адамдардың (жасына қарамастан) ата-аналары, қамқоршылары;
• Баланы асырап алушылар (18 жасқа дейін);
• Балалар үйінен шыққан балаларды тәрбиелеуші патронаттық ата-аналар (шарт мерзіміне дейін);
• Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен оларға теңестірілгендер, әскери іс-қимылдар ардагерлері.

Салықты қалай қайтаруға болады?

• Өтініш пен құжаттарды БЖЗҚ филиалына тапсыру керек.
• Егер салық ұсталып қойса, ол зейнетақы шотына қайтарылады.
• Егер салық кейінге қалдырылса, онда бұл міндеттемеден босатылады.

Бұл жеңілдік 2025 жылғы 31 желтоқсанға дейін ғана қолданылады.

2026 жылдан бастап жаңа Салық кодексі күшіне енеді және өтініш беру мерзімі қайтадан 3 жылға дейін қысқарады. Осылайша, салықты қайта есептеу және қайтару құқығы бар, егер бір мезгілде мына үш шарт орындалса:

• Зейнетақы жинақтарын 2021–2022 жылдары алған болсаңыз;
• Жеке табыс салығын (ЖТС) бірден төлеген болсаңыз;
• Әлеуметтік жағынан осал санаттардың біріне жатсаңыз.

Яғни, осы үш талаптың бәрі бірдей орындалса ғана сізге 10% салық сомасын қайтарып алу мүмкіндігі бар.

Жалпы алғанда, 2026 жылдан бастап зейнетақыға салық салынбайды.
Бұл дегеніміз:
• Қазақстан азаматтары зейнетақы жинағын шешкен кезде, оның ішінде тұрғын үй немесе емделу мақсатында алған кезде, ЖТС төлемейді.
• Жеңілдік Қазақстаннан тұрақты тұруға кететіндерден басқа барлық азаматтарға беріледі.
• ЖТС төлеуді кейінге қалдырғандарға да салық салынбайды.
• Алайда бұрын төленген салық сомалары қайтарылмайды.