Таңертең суыған қозғалтқыш іске қосылмаса, алдымен нені тексеру керек?
иллюстрациялық фото: ашық дереккөзден
Өмірде кез-келген нәрсе болады. Сондықтан кейде таңертең сүйікті көлігіңіз іске қосылудан мүлдем бас тартуы мүмкін. Бұл жағдайда біреу жұмысқа кешікпеу үшін автобусқа жүгіреді, ал біреу жеңдерін түріп тастап, дәл сол жерде көлікті қайта тірілтуге тырысады. Екі шешім де дұрыс. Бірақ бүгін біз көлікті сол сәтте қалпына келтіргісі келетіндерге көмектесуге тырысамыз. Таңертең суыған қозғалтқыш іске қосылмаса, алдымен нені тексеру керек?
Егер көлікке уақтылы күтім жасалып жүрген болса қоғамдық көлікке жүгірмей, ақауды сол жерде іздеген өте орынды. Ал, соңғы жөндеу жұмыстарын қашан жасағаныңыз есіңізде болмаса, көліктің айыбын асықпай іздеген жөн. Алайда, күтпеген сәттілік орын алуы да мүмкін.
Тоққа не болды?
Ең қарапайымынан бастайық: аккумулятор отырды немесе контакт басқа бір жерге кетті. Жүргізуші таңертең қолына мультиметр ұстап, қалтасына осциллограф салып шығуы екіталай. Сондықтан алдымен батарея терминалдары мен олардың құлағы сенімді бекітілгенін тексереміз. Жасыл немесе ақ оксидтер дұрыс емес, бірақ қазір тотығу себебімен күресуге уақыт жоқ: терминалдарды тазалап, қозғалтқышты стартермен айналдыруға тырысамыз. Егер панель жыпылықтап, стартер дәрменсіз күйге түссе, батареяны қайта қуаттауға тырысамыз. Сонда да жұмыс істемесе, стартердегі массаны және оң сымды тексереміз. Ең бастысы – қолыңыздағы білезікті, сағатты немесе басқа да аксессуарды плюс пен минусқа жақындатпаңыз. Сондай-ақ батареядан минус терминалды алып тастаған дұрыс. Сосын ғана бәрін мұқият тексерген дұрыс.
Егер аккумулятордың кернеуі жақсы болса, бірақ стартер айналмаса, мәселе дәл осы жерде болуы мүмкін. Бұл жағдайда не істеу керек? Тартқыш реледегі контактілерді жауып, оны тікелей жұмыс істетуге тырысуға болады. Бірақ, бұл әдіс бәріне бірдей жарамайды. Біріншіден, егер ол тұтану қосқышынан тартқыш релеге плюс келмесе ғана көмектеседі. Басқа ақаулар үшін әдіс көмектеспейді. Екіншіден, көптеген қазіргі заманғы машиналардағы стартерге қарағанда басқа философиялық сұрақтардың мәніне жету оңайырақ. Сондықтан бұл әдісті техникалық шеберлерге қалдырған да жөн. Ал ескілеу көлігі барлар қозғалтқышты итеріп немесе тартып іске қоса алады. Тек көмекшілеріңіз болса болғаны. Дегенмен, аталған әдістермен автоматты берілісі бар көлікті оталдыру мүмкін емес.
Қуат жүйесіндегі ақаулар
Бакта бензин бар, бірақ қозғалтқыш іске қосылмайды. Себебі бензин цилиндрлерге жетпеуі мүмкін. Бірінші себеп – бензин сорғысы жұмыс істемейді. Мұны анықтау үшін кілтті ашып, сорғының дыбысын тыңдап көруге болады. Яғни көлікте жанармай жоқ немесе оны қозғалтқышқа жеткізетін жүйе бұзылады. Немесе қандай да бір себептермен иммобилайзер белсенді болып қалып, ол бензин сорғысының жұмысын тоқтатқан. Сондықтан біз бензин сорғысын тексереміз немесе автобус аялдамасына қарай жүгіреміз.
Жаздан күзге дейін екінші себеп қатты маңызды емес. Біз жанармай желісінде қатып қалған су туралы айтып отырмыз. Бұл тығырықтан шығудың бір жолы бар – оның еруін күтіңіз немесе көлікті жылы паркингке апарыңыз.
Тағы бір ықтимал себептер – инжекторлардың немесе дроссельдің дұрыс жұмыс істемеуі. Бұл ақаулар әдетте жолда пайда болады және оларды алдын-ала байқамау қиын. Қалай болғанда да, шамдарды бұрап, олардың күйін тексерудің маңызы бар. Егер олар құрғақ бола тұрып қозғалтқышты іске қосу кезінде ешқандай алау болмаса, бұл тек бір нәрсені білдіреді. Ол – бензиннің жоқтығы және оған бензин сорғысы кінәлі екендігі. Егер бәрі емес, тек бір шам дымқыл болса, саптама осы цилиндрге құйылуы мүмкін. Газ педальін еденге дейін басып, стартерді қосып, цилиндрлерді үрлеп көруге және қозғалтқышты қалыпты режимде қайта іске қосуға болады. Әрине, инжекторлық машиналар туралы айтып отырмыз. Кейде бұл әдіс көмектеседі, бірақ саптаманы ауыстыруға тура келеді.
Тұтану жүйесіндегі ақаулар
Тұтану жүйесі көптеген мәселелерді шешуге қабілетті және ондағы ақауды тез түзету әрдайым мүмкін бола бермейді. Бірақ тырысып көру керек.
Тұтанудың барлық дерлік қиындықтары екі мәселеге байланысты: ұшқын мүлдем жоқ немесе қажет кезде болмауы. Егер ұшқын болмаса, біз шамдарды, жоғары вольтты сымдар мен катушкаларды тексереміз. Шамдарда саңылау және бұзылу іздері түрінде көрінетін зақым болмауы керек. Кішкене күдік болса, оларды ауыстырған дұрыс. Егер тұтану мәселесі анықталып, түзетілгеннің өзінде қозғалтқышты іске қосудың алдыңғы әрекеттерінен кейін шамдар суланса, стартерді айналдыру іс жүзінде пайдасыз.
Егер ұшқын тек бір цилиндрде болмаса, оған шам, тұтану катушкасы немесе жоғары вольтты сым кінәлі. Сымдар немесе катушкалар бұзылған жағдайда, салдары ең алдымен ылғалды ауа-райында байқалады. Цилиндрлердің бірінде ғана ұшқынның болмауы қозғалтқыш жұмысын айтарлықтай қиындатпайды деп ойлаудың қажеті жоқ. Себебі суып қалған қозғалтқышты сенімді түрде іске қосу үшін барлық цилиндрлерде тұрақты ұшқын болуы маңызды. Ал, қызып тұрған қозғалтқыш көбінесе үш цилиндрмен-ақ бірден іске қосылады. Бұл қозғалтқыштың бағдарламалық жасақтамасының ерекшелігі. Егер бензин жетіп тұрғанның өзінде ұшқын болмаса, шамдарды, катушкаларды, сымдарды тексереміз. Шамдарды тазалаймыз немесе ауыстырамыз және не болғанын көреміз.
Егер стартер таңертең суып тұрғын қозғалтқыштың иінді білігін тым оңай және жылдам айналдырса, бірақ қозғалтқыш іске қосылмаса, бұл ременнің үзілгенін білдіреді. Мұндай жағдайда тек ремень үзілсе, оны ауыстырып алып кете беруге болады. Ал клапандарға зиян тисе автосервиске бараберу керек. Айтпақшы, егер ремен бүтін болып тұрса, тістері тегістеліп қалған болуы мүмкін. Мұны көру мүмкін емес, сондықтан иінді біліктің шкивінің айналуымен анықтайсыз.
Аздап экзотика
Таңертең қозғалтқышты іске қоса алмаудың одан да экзотикалық, жиі кездесетін себептері бар. Біріншісі – иінді біліктің орналасу сенсорының дұрыс жұмыс істемеуі. DPCV – қарапайым бөлшек, бірақ ол кейде істен шығуы мүмкін. Мұндай ақауы бар суыған қозғалтқышты да, қызып тұрғанын да іске қосу қиын болады. Сонымен қатар, оның дұрыс жұмыс істемеуінің басқа да белгілері бар: айналымдар тұрақсыз болуы мүмкін, көлік жүрген кезде қозғалуы немесе мүлдем тоқтап қалуы мүмкін. Сіз оны мультиметрмен тексере аласыз, сканер Р0016, Р0335 немесе Р0336 қателіктерінің болуын толық көрсетеді.
Екіншісі – отынның сапасы. Сирек кездеседі, бірақ сапасыз жанармай құйылған кейбір көліктер іске қосылудан бас тартады. Егер сіз бір күн бұрын күмәнді жанармай құю станциясына барған болсаңыз, бұл бензинді төгіп, резервуарға бірнеше литр сапалы май құйып көруге болады. Қайта іске қосар алдында шамдарды кептіруді ұмытпаңыз. Егер нашар бензин аз болса, оны төгудің қажеті жоқ, үстінен жақсы бензин құюға болады.
Дизельмен қозғалатын машиналардағы қыздыру шамдары бос болуы мүмкін. Әрине, жазда бұл маңызды емес, бірақ суық мезгілде олар туралы есте сақтау керек.
Кейде ауаның қатты сорылуына байланысты қозғалтқышты іске қосу қиын болуы мүмкін.
Дайындаған: Б.Мейірханұлы,
Тағы оқыңыз:
Автомобиль қозғалтқышын жуу туралы НЕ БІЛЕСІЗ?
