Қыста ЖҮГІРУДІҢ пайдасы көп пе, ЗИЯНЫ басым ба?

көрнекілік сурет: the-challenger.ru

Таңертең не кешкісін бір мезгіл жүгіру – өте жақсы жаттығулардың бірі. Күні бойына беретін энергиясы бір бөлек, денсаулыққа тигізер пайдасы да орасан. Бірақ, қыс мезгілінде жүгіруге қатысты бірқатар ережелерді білмей және сақтамау бірқатар зиян шегуге әкеледі.

Қыста жүгірудің пайдасы

Шынығу. Маусымдық вирустардан ешқайда қашып құтыла алмаймыз. Олар жұғады. Ал суық ауа райында жүгіру ағзаны шынықтырады, суықтауға төзімділік береді. Сондықтан, ирусты-инфекциялы ауруларға душар болғанда шыныққан, иммунитеті жоғары адамдар оларды жеңіл формада өткізіп жібереді. Шынығудың екінші бір пайдасы – суық ауа райында тоңып, қалтырап-дірілдемей, өзіңізді жайлы сезінесіз.

Калорияның көп жұмсалуы. Суық ауаның ағзаға әсері термогенезді іске қосады. Егер «заталмасуды жақсарту, жылдамдату» туралы ойлап жүрсеңіз, оның бір әдісі – суық жерде болу. Дене тоңазып, суи бастағанда ми заталмасуды жылдамдату арқылы жылынуға сигал береді.

Жүйке жүйесінің стимуляциясы. Суықтан алынатын стресс – стрестің «жақсы» түрі. Ол жүйке жүйесінің жұмысын белсендіріп, өнімдірек және төзімді етеді.

Қыста ашық ауада жүгірудің осындай пайдаларынан бөлек, кемшіліктері де жоқ емес.

Тыныс алу жолдарының қабыну қаупі артады. Салқын ауа райында жүгіру кезінде демалу жиілеп, мұзды ауа жергілікті иммунитетті іске қосатын мұзды душ сияқты әсер етеді. Егер демалу жолдарында қандай да бір мәселелер болса, ағза ісіну, тыныс алу қиындықтары, жөтел, түнде қорылдау және ұйқының бұзылуы сияқты реакциялар көрсетуі мүмкін. Егер сізде астма, вазомоторлы ринит, қорылдау, суық тиюден кейін ұзақ уақыт «қалған» жөтел болса — бұл аутоиммунды процестердің болуы мүмкін екенін көрсетуі мүмкін, ал суық ауа оларды қоздыруы ықтимал.

Табанның жарақаттануы. Кедір-бұдыр жермен жүгіру физикалық дайындығы жақсы адамдар үшін зиянсыз болуы мүмкін. Өйткені оларда табанның байламдары мен бұлшықеттері нығайған немесе шынығу үстінде. Бірақ бұл жағдайға арнайы жоспармен, дайындықпен және жүктемені біртіндеп арттырумен жетуге тиіс. Сонымен қатар, арнайы аяқкиім қажет. «Стандартты» арнайы жабынды жолмен, асфальтпен жүгіру мен тегіс емес, кедір-бұдырлы, қарлы жолмен жүгіру – екі бөлек нәрсе. Әрқайсы өзінше дайындықты талап етеді. Егер сіз жаздық кроссовкамен бірден қар үстімен жүгіруге шешім қабылдасаңыз, аяғыңызды зақымдап, тобығыңызды тайдырып, тіпті жіліншік сүйегін сындырып алуыңыз ықтимал. Егер басқа амалы болмай, қар үстінде жүгіруге бел бусаңыз, онда қысқа қашықтықтан бастаңыз. Себебі, бұл жолда жүгіру қауіп-қатерге толы.

Тізе және жіліншік буындарының жарақат алу қаупі артады. Салқындаған жағдайда байланыс тіндерінің (сіңір, буын) икемділігі азаяды. Есесіне қажалу артады, микро-жарақаттардың саны көбейеді, қабыну дамуы мүмкін. Әрине, қыздырыну жаттығулары денені жылытуға көмектеседі. Сондай-ақ, жылытуға арналған тізе қорғағыштарын қолдануға болады. Бірақ бұл мәселені толық шешпейді. Себебі буындарда қан тамырлары жоқ, сондықтан оларда қанның келуімен жылынуға мүмкіндігі жоқ.

Қандай киім керек?

Қыста жүгіруге арналған кроссовка – ылғалға төзімді материалдан жасалған, минус температурада «қатпайтын» және тайғанамайтын арнайы табан орнатылған түрі.

Жүгірушілерге арналған снуд немесе «қалпақ-орамал» – құлақты, жақтың төменгі бөлігін, кеңірдек тұсын жылы ұстау керек. Себебі тыныс алу кезінде суықтау әсерін жою маңызды. Снуд үстінен қалпақ киюге болады.

Спорттық костюм – терді жақсы сіңіретін, желден қорғайтын куртка немесе жүгіруге арналған куртка.

Жүннен жасалған тізе қорғағыштар (қалауыңыз бойынша) – буындарды суықтан қорғау үшін.

Егер жаттығудың мақсаты – спорттық жетістіктер емес, денсаулық пен дене бітімін сақтау болса, маусымдық өзгерістерге бейімделген жөн. Білікті жаттықтырушынің көмегі, арнайы біліміңіз, спорттық карьераңыз болмаса, ауа райымен мағынасыз күресуден гөрі, оның ауанына қарай ыңғайланған қисындырақ. Сондықтан қыста ашық далада жүгіруді тоқтата тұрып, спортзалда жүгіру немесе басқа жаттығу түрлеріне алмастырған абзал.

Дайындаған: А. Мейірханқызы,

ERNUR.KZ