Қазақстан Қытайға жіберетін газ көлемін ұлғайтпақ

ERNUR.KZ. Өткен жылы Қазақстан өзінің келісімшарттық міндеттемелерін орындай алмады, бірақ батыс және Катар компанияларымен жоспарланған жаңа жобаларға үміт артып отыр, деп жазады inbusiness.kz.

Оған қоса "Газпром" еліміздің солтүстік-шығысын газдандыру аясында Қазақстан арқылы Қытайға газ жеткізуді қарастыруда.

Қазақстан Қытаймен газ экспортын ұлғайту жөнінде келіссөздер жүргізіп жатыр, тіпті қосымша газ құбырын салуға да дайын. Бұл туралы Bloomberg агенттігіне QazaqGaz басшысы Санжар Жаркешов айтты.

"Қытайдағы экономикалық құлдырауға қарамастан, газға сұраныс өсуде. Біз Қытайға экспорт көлемін ұлғайту бойынша консенсусқа қол жеткіземіз деп үміттенеміз", – деді ұлттық газ компаниясының атқарушы директоры. Ол қытайлық компаниялармен жүргізіліп жатқан келіссөздер қазіргіден әлдеқайда жоғары көлемді көздейтінін атап өтті.

Қазақстан Қытаймен жылына 10 млрд текше метрге экспорттық келісімшарт жасасқан. Алайда көгілдір отын толығымен жеткізілмей отыр – 2023 жылы 5,8 млрд текше метр. Елдің өзінде газ жоқ. Соған қарамастан, билік басындағылар жаңа жобалар өндірісті айтарлықтай арттырады деп есептейді. Бар үміт еліміздің үш ірі мегажобасына – Қашаған, Қарашығанақ және Теңіздегі өндіріске артылып отыр. Сондай-ақ Катармен инвестиция бойынша келісім бар, америкалық "Chevron" ашылуы мүмкін.

"Болжамды теңгерімге сәйкес тауарлық газ өндіру көлемі тұрақты өсуде. 2023 жылы 22,5 млрд текше метрден 2030 жылға қарай 1,6 есеге, яғни 36,6 млрд текше метрге дейін өседі деп күтілуде", – деді энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиев шілдедегі үкімет отырысында.
"2026-2030 жылдар аралығында төрт газ өңдеу зауытын кезең-кезеңімен іске қосу басталады: шикізат негізінде қуаттылығы 1 млрд және 2,5 млрд м3/жыл Қашаған кен орны, қуаттылығы 4 млрд м3/жыл болатын Қарашығанақ кен орны, сондай-ақ Жаңаөзен қаласындағы қуаттылығы жылына 900 млн м3 болатын ҚазГӨЗ зауыты", – деп түсіндірді министр.

Ол Қашаған кен орнының шикізаты негізінде газ өңдеу зауыттарын салу үшін катарлық UCC Holding инвесторы тартылғанын және QazaqGaz пен Chevron арасында Ақтөбе облысы Жәлібек учаскесінде жаңа газ кен орындарын барлау және игеру туралы келісімге қол қойылғанын атап өтті.

Экспортты ұлғайту үшін QazaqGaz Бейнеу-Бозой-Шымкент газ құбырымен қатар қосымша газ құбырын салуы мүмкін, деді қазақстандық кәсіпорын басшысы. Аталмыш бағыт негізгі кен орындары орналасқан елдің батысынан оңтүстікке дейінгі жолды қамтиды. Жобаның құны 3-6 миллиард долларға бағаланып отыр.

Ішкі отынның төмен бағасының орнын толтыру үшін Қазақстан үшін Қытайға қосымша газ көлемін экспорттау да маңызды.

Қазақстанның өршіл жоспарлары "Газпромның" мүдделеріне қайшы келуі мүмкін. 2023 жылдың жазында елдің Энергетика министрлігі ресейлік компания елдің солтүстік-шығысын газдандыру туралы қоғамдық талқылаулардан фотосуреттерді жариялады. Слайдтарда Қытайға шығатын "РФ-ҚР-ҚХР" газ құбырының өткізу қабілеті жылына 40 миллиард текше метрді құрайтыны, оның құны 4,2-4,4 миллиард доллар болатыны айтылған.

"Егер Ресей Федерациясынан газ жеткізу сценарийі туралы айтатын болсақ, онда осы жазда ресейлік әріптестер алдын ала техникалық-экономикалық негіздемесін аяқтайды. Біз қоғаммен, үкіметпен талқылаулар ашамыз. Өңірді газдандыру энергетика мен өнеркәсіпті дамытуға үлкен жеңілдіктер беретінін түсінеміз. Бұл біздің басты басымдықтарымыздың бірі", - деді Алмасадам Сәтқалиев.